Het einde van de aanbestedingen?

Vorige week zag ik hem voor het eerst in het echt rijden: De Fyra, met een gangetje van 40 km/u reed hij voor onze trein Utrecht Centraal binnen en vervolgde zijn weg richting Arnhem.....
___

In het begin van dit decennium wilde de Nederlandse Spoorwegen ons land aansluiten op het netwerk van hoge snelheidstreinen in Europa.

De route Amsterdam - Parijs lag het meeste voor de hand. Niet omdat dit per se de route was met het grootste economische belang, wel omdat op deze route de meeste ruimte was om een hoge snelheidslijn aan te leggen. Vanuit economisch oogpunt is de lijn richting Duitsland natuurlijk veel interessanter, hier ligt tenslotte het achterland van de Rotterdamse en Amsterdamse haven.

Helaas is dat slechts een minor punt in deze analyse.

Sinds 2004 staat de bestelling voor de treinstellen die op de lijn Amsterdam - Brussel moeten gaan rijden uit. De NS had hiervoor een aanbesteding uitgeschreven. Natuurlijk was de NS voor de aanbesteding wel even een rondje Europa gaan maken. Er waren natuurlijk al een paar aanbieders van hogesnelheidstreinen: het Franse Alstom maakt al jaren TGVs en de combinatie Siemens/Bombardier heeft de ICE trein ontwikkeld die al jaren in Duitsland rijdt.

Toch koost de NS in haar aanbestedingseisen niet voor een van deze twee ervaren leveranciers. De NS koos voor een andere leverancier. Hoe kan het dat de NS al koos voordat de aanbieders een bod hadden kunnen uitbrengen op de aanbesteding? Dat zou toch met de huidige transparantie moeilijk moeten zijn. Nee hoor, het tegendeel is waar.

De NS had in haar rondje Europa ook Italië bekeken. Daar zat nl. ook een producent van hogesnelheidstreinen: AnsaldoBreda. Die treinen waren spotgoedkoop, konden alleen geen 300 km/u maar slechts 250 km/u. Dat is ook best hard, tussen Rotterdam en Antwerpen, dachten ze bij de NS in Utrecht.

De aanbestedingseis werd dus keurig op 250 km/u gezet en de prijs werd tot het belangrijkste aspect gemaakt waarop de aanbieders beoordeeld zouden worden.

En dus kwam, voor velen als verrassing, AnsaldoBreda opeens uit de bus als winnaar van de aanbesteding.

De rest is geschiedenis: levering vele jaren te laat, na een paar weken weer uit gebruik, leverancier die de problemen beloofd binnen 3 maanden te verhelpen. En nu 4 maanden verder meldt de NMBS (die samen met de NS in het project zit) dat er 26 grote problemen geïdentificeerd zijn, daarvan zijn er van 7 de oorzaak bekend en van slechts 1 is de oorzaak van het probleem ook verholpen. Kortom: AnsaldoBreda heeft de problemen nog lang niet onder controlen.

Vandaag beëindigde de NMBS haar contract met AnsaldoBreda en daarmee is de Fyra ten dode opgeschreven.
___

..... op Utrecht Centraal stapte ik over op de ICE. Al snel na het vertrek vanuit Utrecht moest de ICE inhouden. voorbij Driebergen werd duidelijk waarom. We passeerden de Fyra, die stond inmiddels op een zijspoor zodat het overige treinverkeer verder kon rijden.